Financiële beslissingen worden zelden gedreven door de theorieën van economen en de keurige spreadsheets van accountants. In plaats daarvan bepalen talloze factoren, van persoonlijke geschiedenis tot trots en zelfs afgunst, onze besluitvorming. De resultaten zijn vaak verrassend, maar altijd fascinerend, schrijft Morgan Housel in zijn boek “The Psychology of Money”.
In onze hedendaagse samenleving spelen financiën dan ook vaak een dubbelzinnige rol. Enerzijds biedt ons economisch systeem kansen om welvaart op te bouwen en een nalatenschap voor onze dierbaren achter te laten. Anderzijds kan het een onverzadigbare honger naar meer aanwakkeren, die ons geluk ondermijnt.
Veel mensen raken onbewust verstrikt in een web van materiële ambities. De subtiele druk om steeds meer te vergaren kan ons blind maken voor wat werkelijk waardevol is in het leven. We denken misschien dat we streven naar financiële zekerheid voor onszelf en ons gezin, terwijl we in werkelijkheid gevangen zitten in een uitputtende wedloop met anderen.
Rijkdom draait niet om het eindeloos verzamelen van materiële zaken
In zijn boek “The Wealth Money Can’t Buy” vermeldt auteur Robin Sharma een gesprek tussen de auteurs Joseph Heller en Kurt Vonnegut. Toen Vonnegut opmerkte dat een hefboomfondsmanager in één dag meer verdiende dan Heller ooit had gedaan met zijn boek “Catch-22”, reageerde Heller met: “Ja, maar ik heb iets wat hij nooit zal hebben: voldoening.” Dit illustreert perfect het idee van voldoende hebben – het besef dat echte rijkdom niet draait om eindeloze opeenstapeling van materiële zaken, maar om tevredenheid met wat je nodig hebt voor een bevredigend leven.
Want de onophoudelijke jacht naar rijkdom brengt risico’s met zich mee. In extreme gevallen zien we hoe gerespecteerde figuren hun integriteit op het spel zetten voor financieel gewin. Vaker nog offeren mensen kostbare tijd met geliefden op voor hun carrière.
Dit betekent niet dat je je financiële doelen moet laten varen. Het gaat erom geld op een verstandige manier te gebruiken – als een middel om je waarden te ondersteunen en je welzijn te verbeteren. Neem de tijd om te bepalen wat “voldoende” voor jou betekent.
Er bestaat geen universele formule voor dit evenwicht
De sleutel tot een evenwichtig leven ligt in het besef dat welzijn niet louter door geld wordt bepaald, aldus Housel. Het is essentieel om te reflecteren op wat echt belangrijk voor je is, los van materiële zaken. Ontwikkel vervolgens een levensstijl die ruimte biedt aan deze prioriteiten. Dit kan betekenen dat je kiest voor minder werkuren ten gunste van gezinstijd, of dat je ethische principes laat prevaleren boven lucratieve, maar twijfelachtige zakelijke kansen.
Zo hebben de topinvesteerders Warren Buffett en Charlie Munger geen geduld voor sociaal geaccepteerde manieren om de wet te overtreden of belastingen te ontwijken. Ze vragen aandeelhouders en werknemers van Berkshire Hathaway streng om zelfs niet te overwegen om grijze gebieden van de wet te betreden en ervoor te zorgen dat er geen morele dubbelzinnigheid in hun handelen is. Het bedrijf betaalt trots zijn belastingen volledig. Deze strategie heeft ervoor gezorgd dat terwijl andere bedrijven- die van belastingontwijking hun handelsmerk hebben gemaakt – in schandalen zijn beland, Berkshire Hathaway zijn goede reputatie grotendeels heeft weten te behouden.
Er bestaat geen universele formule voor dit evenwicht – het is een persoonlijke zoektocht. Het doel is een leven te creëren waarin financiële doelen je andere ambities ondersteunen in plaats van overschaduwen. Onthoud: de vrijheid om je tijd naar eigen inzicht in te delen is wellicht de meest waardevolle opbrengst die welvaart je kan bieden.
