In het boek “Factfulness” van de Zweedse arts en hoogleraar Internationale Gezondheid aan het Karolinska-instituut Hans Rosling, zijn zoon Ola Rosling en zijn schoondochter Anna Rosling Rönnlund, presenteren de drie een verfrissend en onthullend perspectief op onze perceptie van de wereld. Ze dagen onze diepgewortelde vooroordelen uit en tonen overtuigend aan dat, in tegenstelling tot wat velen denken, de wereld in veel opzichten beter wordt.
Het boek begint met een schokkende onthulling die de toon zet voor de rest van het werk: de meeste mensen, inclusief hoogopgeleiden en experts, hebben een zeer vertekend beeld van de staat van de wereld.
10 instincten vervormen ons wereldbeeld
1. Het kloof-instinct: Dit is de neiging om de wereld in twee kampen te verdelen, zoals ‘wij versus zij’ of ‘ontwikkelde versus ontwikkelende landen’. Dit simplistische denken verhindert ons om de nuances en de geleidelijke vooruitgang in de wereld te zien.
2. Het negativiteitsinstinct: We hebben de neiging om ons te focussen op negatief nieuws en vooruitgang over het hoofd te zien. Media spelen hier vaak op in, wat leidt tot een pessimistischer wereldbeeld dan gerechtvaardigd is.
3. Het rechte-lijn-instinct: We nemen vaak aan dat trends lineair zullen doorzetten, terwijl veel ontwikkelingen in werkelijkheid een S-curve volgen. Dit leidt tot over- of onderschatting van toekomstige ontwikkelingen.
4. Het angstinstinct: We neigen ernaar risico’s te overschatten en ons te laten leiden door angst in plaats van feiten. Dit kan leiden tot irrationele beslissingen en ongegronde zorgen.
5. Het grootte-instinct: We schatten proporties vaak verkeerd in en plaatsen getallen niet in de juiste context. Een groot getal kan indrukwekkend lijken, maar zonder vergelijking zegt het weinig.
6. Het generalisatie-instinct: We trekken vaak brede conclusies op basis van beperkte observaties. Dit leidt tot stereotypering en vooroordelen.
7. Het lot-instinct: We geloven soms dat bepaalde uitkomsten onvermijdelijk zijn vanwege cultuur of religie. Dit ondermijnt ons geloof in de mogelijkheid van verandering en vooruitgang.
8. Het enkelvoudig perspectief-instinct: We hebben de neiging om complexe problemen vanuit één invalshoek te benaderen, terwijl multidimensionale benaderingen vaak nodig zijn.
9. Het beschuldigingsinstinct: We voelen vaak de behoefte om een schuldige aan te wijzen voor problemen in plaats van systemen te analyseren. Dit verhindert effectieve probleemoplossing.
10. Het urgentie-instinct: We hebben de drang om snel te handelen zonder zorgvuldige overweging van langetermijngevolgen. Dit kan leiden tot overhaaste en ineffectieve beslissingen.
Lees of beluister hier de samenvatting van het boek “Factfulness: een revolutionaire kijk op de wereld“
